Ασυνείδητο, η σκοτεινή «αποθήκη»

Με τον προφορικό λόγο αφηγούμαστε ιδέες, καταστάσεις, γεγονότα. Παρόλα αυτά , δεν είναι αρκετός, για να καταφέρει κανείς , να φτάσει  στη  βαθύτερη κατανόηση αυτής της αφήγησης. Η κατανόηση, είναι μια κατάσταση γνώσης ολοκληρωμένη, που δε βασίζεται μόνο σε όσα λέγονται, αλλά, πολύ περισσότερο, σε αυτά που αποκρύπτονται.  Ο ψυχοθεραπευτής, ο οποίος διαθέτει τη μέθοδο και την κατάρτιση , μπορεί να «δει»  πίσω από τα προφανή .  Να εντοπίσει το νόημα των κινήτρων , που οδηγούν κάποιον να κάνει ό,τι κάνει.

 Είναι γνωστός πλέον, ο όρος «ασυνείδητο». Αυτή η μεγάλη σκοτεινή «αποθήκη»,  που κρύβει όλα τα «εργαλεία» που μας δίνονται για να υπάρχουμε. Περιέχει τα  χρήσιμα, αλλά -δυστυχώς- και τα επιβλαβή .

Τα βρήκαμε διανύοντας το παρελθόν μας, τα συλλέγουμε  από τότε ακόμα,  που δεν είχαμε τρόπους να χειριστούμε την εσωτερική κι εξωτερική πραγματικότητα (παιδική ηλικία). Μας τα πρόσφεραν οι γονείς μας, που κι εκείνοι τα απέκτησαν χωρίς  συνειδητότητα.  Μερικά «εξαφανίστηκαν» , κάποια εγκαταλείφθηκαν και άλλα γιγαντώθηκαν. Η σκέψη, δεν καταφέρνει πάντα να συλλάβει ούτε τι κρύβεται πίσω από τις πράξεις μας, ούτε τι διαμορφώνει τις ιδέες μας. Κυρίως όμως, δεν μπορεί να επεξεργαστεί διανοητικά τις συγκρούσεις μας ,που εκφράζονται με άγχος, παραίτηση, ιδεοψυχαναγκασμό κ.α. Η λογική επεξεργασία, δεν αρκεί . Ο εαυτός «αποτρέπει»  κάθε προσπάθεια προσέγγισης και διαπραγμάτευσης. Η ψυχαναλυτική επεξεργασία, είναι η μοναδική οδός, για να μεταφέρει στη συνείδηση, τις βαθιές ρίζες των προβλημάτων.

Μέσα μας «κατοικεί» ένας ολόκληρος κόσμος που δεν τον αντιλαμβανόμαστε. Το περιεχόμενο του είναι ισχυρό κι έχει τη δυνατότητα να καθορίζει ένα μεγάλο μέρος της συμπεριφοράς μας. Όσο παραμένει εντελώς «αθέατο», έχει τη δυνατότητα να ελέγχει. Όταν όμως βρούμε τρόπο να το προσεγγίσουμε και να το ερμηνεύσουμε, με τις μεθόδους  που μας έχει προσφέρει η ψυχαναλυτική θεωρία , τότε η ένταση του περιεχομένου αυτού, φθίνει.

Με ποιον τρόπο;

Με την προσεκτική ακρόαση. Με την ανάσυρση αναμνήσεων. Με την ερμηνεία των ονείρων. Με την ρέουσα εξιστόρηση γεγονότων  (« ελεύθερος  συνειρμός»). Με την ανάλυση των ψυχικών εμπειριών, πραγματικών και φαντασιωσικών. Με τις παραδρομές του λόγου και των πράξεων.  Με τα αισθήματα που μεταβιβάζονται ανάμεσα στο θεραπευτή και το θεραπευόμενο.